Gerard v.h. Reve, Brieven aan Josine M.

Deze bundel brieven biedt Reve op zijn best, omdat hij Josine Meijer als een soort biechtmoeder beschouwt voor wie hij zijn hart en gedachten opent, vrijwel zonder scrupules. Je krijgt daardoor een beeld van hem als schrijver en als mens, met zijn kracht en zijn zwaktes. Bijvoorbeeld zijn gevecht met de alcohol, zijn depressies, zijn hang naar een mystiek godsgeloof en zijn culturele conservatisme. Hij was kort na de oorlog getrouwd met de dichteres Hanny Michaelis en hield ook na de scheiding contact met haar. Rond zijn dertigste ‘bekeerde’ hij zich tot de homoseksualiteit. Een stoet van jonge minnaars komt in het boek langs, lang niet allemaal gelukkige liefdes. Ook gaat hij veel in op zijn literaire productie. De twee brievenboeken ‘ Op weg naar het einde’ en ‘ Nader tot u’ uit de jaren zestig vormen daarin zeker een hoogtepunt, na zijn eerste boeken zoals ‘ De avonden’ en ‘ De ondergang van de familie Boslovitz’. In zijn latere werk dreigde hij zichzelf nogal eens te herhalen, al werd hij juist toen commercieel succesvol. Je merkt dat hij ook daarmee worstelde. Hij was ook nogal bijgelovig, van Josine wilde hij steeds weten wat er voor hem in de sterren stond en zij maakte dan ook berekeningen voor hem. Hoe dan ook is dit brievenboek het lezen waard, ook al zie je alleen zijn brieven en niet die van Josine. Dat komt zeker ook door zijn goede stijl en trefzekere manier van formuleren. En door zijn openhartigheid zonder clichés.